h
Szałwia
wieszcza (Salvia
divinorum) - gatunek byliny z
rodziny jasnotowatych.
Nazywany jest także szałwią proroczą, boską szałwią,
szałwią czarownika. Występuje
endemicznie w Sierra Mazateca w Meksyku na wysokościach 300 - 1800 m
n.p.m.
CHARAKTERYSTYKA
Pokrój
Roślina
osiągająca
0,5 - 1,5 m wysokości (podczas wegetacji), a podczas kwitnienia
wypuszcza pęd płonny
zakończony
kwiatostanem, osiągający 3 m.
Łodyga
Kwadratowa, krucha, półprzezroczysta, pusta w środku. Przy
potarciu wydziela charakterystyczny zapach.
Liście
Naprzemianległe, eliptyczne z ostrym końcem, o nieregularnych
brzegach, osiągające do 30 cm długości i 10 cm
szerokości. W dotyku aksamitne, w smaku bardzo gorzkie i błyszczące.
Kwiaty
Zebrane po 3 do 12 w
kwiatostany, purpurowobiałe, bądź niebieskobiałe.
Roślina kwitnie rzadko, od października
do czerwca. Rozmnażana przez "szczepki", w warunkach naturalnych
nigdy nie wytwarza nasion
Biotop
Poszycie lasu.
ZASTOSOWANIE
Uprawiana przez szamanów szczepu
Mazatec w celach obrzędowych. Sadzona zazwyczaj w poszyciu lasu przy
rwących strumieniach. W ostatnich latach uprawiana również w
innych częściach świata ze względu na potwierdzone
działanie psychoaktywne (redukcja
serotoniny)[potrzebne źródło]. Stanowi również obiekt
badań z dziedziny
psychiatrii, gdyż wykazuje bardzo silne działanie antydepresyjne przy
braku stwierdzonych do tej pory efektów
ubocznych
HISTORIA
Pierwszy opis
tej rośliny w zachodniej literaturze został sporządzony
przez szwedzkiego antropologa Jean Basseta w
1939. Badał on grzyby psylocybinowe w otoczeniu Mazateków i jako
pierwszy zanotował używanie przez nich szałwii
na uroczystościach religijnych
Dokładniejsze informacje o szałwii zanotował Gordon Wasson i Albert
Hofmann podczas podróży do Meksyku.
Zdobyli materiał roślinny, który zidentyfikowano jako nowy
gatunek, mianowicie Salvia divinorium. Gordon Wasson
jako pierwszy biały człowiek zażył szałwię podczas obrzędu w 1961 roku.
Mazatecka szamanka przygotowała mu
napój, wyciskając do wody sok ze świeżych liści. Efekty opisał
jako "tańczące kolory w wyrafinowanych
trójwymiarowych wzorach".
DZIAŁANIE
PSYCHOAKTYWNE
Szałwia
była używana przez Mazateków gdy nie było innych środków
(grzybów halucynogennych lub powoju).
Przed zbiorami szamani klęczą i odprawiają modły po czym ostrożnie
zbierają liście aby ich nie uszkodzić. Rytuały
Mazateków odbywały się w nocy w ciszy, co jest bardzo ważne przy
użyciu szałwii ze względu na bardzo silne
działanie psychodeliczne. Średnią dawkę stanowi wg A. Hoffmana 4-12
dużych świeżych liści. Dwa razy większa
dawka przepisywana jest dla currandero, szamanów. Liście były
podawane zawsze parami, rozgryzane i połykane.
Drugą metodą było wyciśnięcie z nich soku. Żucie trwało zazwyczaj około
30 minut i choć liście były później połykane,
większość efektów bierze się z salvinorinu A wchłoniętego przez
ścianki jamy ustnej. Liście szałwii mają bardzo gorzki
smak. Szamani Mazateccy nie mają takiego szacunku dla szałwii, jak dla
grzybów psylocybinowych. Prawdopodobnie
dlatego, że nie potrafili w pełni wykorzystać tej rośliny (spożywanie
doustne powoduje znacznie słabsze efekty niż
palenie). Gordon Wasson sugerował, że szałwia
znana była też Aztekom jako "pipiltzintzintli"
W większości państw szałwia i
zawarta w niej substancja psychoaktywna (salvinorin A) nie są na liście
zakazanych
substancji
odurzających. W Australii szałwia znajduje się na liście nielegalnych
środków
P
Darmowy hosting zapewnia PRV.PL